Bref résumé
Jan, l'administrateur, et le couvent du monastère de Sainte-Marie à Heinsberg font savoir au maître et au couvent de Sint-Gerlach à Houthem qu'ils sont traditionnellement liés l'un à l'autre par la piété et la foi et que, en partie à cause de cela, ils accompliront les services commémoratifs dus aux frères et sœurs de leur communauté, tant clercs que laïcs. Ils s'abstiendront de le faire si les deux monastères y voient une objection ou ont stipulé par écrit que ce serait trop dangereux.
Texte latin de la charte
Venerabili domino et in Christo dilectoa magistrob totique conventui apud Sanctum Gerlacum frater Iohannes, Dei gratia dictus prepositus in Heinsberg, totusque eiusdem loci conventus, salutem et devotas in Christo orationes.
Universitati vestre atque dilectioni et omnibus hoc scriptum inspicientibus significamus quod non solum ex debito iure, verum etiam ex pia devotionis et religionis honestate qua antiquitus coniuncti eramus et nunc invicem copulamur, fratrum et sororum, tam clericorum quam laicorum de vestro consortio descendentium, in missis, in psalteriis, in vigiliis, in antiphonibus, in prima memoria, in septenario, in trecenario, in anniversario et in omnibus divinis officiis memoriam faciemus per omnia, sicut nobis consuetudo est facere memoriam tam fratrum quam sororum ab hoc seculo et de nostra congregatione migrantium, excepto hoc quod nobis et vobis esset onerosum et scriptis firmatum ex utraque parte periculosum, quia scriptum est ‘vovete et reddite’,c scilicet ut non sitis obliti nostris in quibus tenemur vestris in quinquagena omni die usque ad trecenarium neque in psalterio quod completur omni die usque ad annum.
Datum apud Heinsbergh, anno Domini 1241, feria tertia post dominicam Esto Mihi.
a verbeterd uit dilectaC.
b aldus C, verbeterd uit magiste.
c Psalm 75, vers 12: Vovete et reddite Domino, Deo vestro, omnes qui in circuitu Eius,adferent munera terribili.
Traduction en néerlandais
Jan, proost, en convent van Heinsberg maken bekend aan magister en convent van Sint-Gerlach, niet alleen omdat zij het rechtens verschuldigd zijn, maar ook vanwege de vroomheid en het geloof waarmee zij van oudsher met elkaar verbonden waren en dat hen nu met elkaar verbindt, dat zij de broeders en de zusters, zowel geestelijken als leken van de gemeenschap van Sint-Gerlach, zullen herdenken in missen, psalmgebeden, waken, antifonen, in de eerste herdenking, in de herdenking op de zevende dag van het overlijden, op de dertigste dag, bij het jaargetijde en in alle erediensten zoals zij thans de broeders en zusters herdenken van het eigen klooster die komen te overlijden, behalve datgene wat voor Heinsberg en Sint-Gerlach te bezwarend zou zijn en schriftelijk bevestigd door beide partijen als te gevaarlijk, omdat geschreven staat ‘belooft en voldoet’, namelijk dat het klooster Sint-Gerlach de overledenen van het klooster van Heinsberg gedachtig is in die zaken waarin het klooster van Heinsberg gehouden is het klooster Sint-Gerlach niet te vergeten bij de dagelijkse psalmgezangen tot aan de dertigdaagse herdenking en ook niet bij de dagelijkse psalmlezing een jaar lang.
Gegeven te Heinsberg, op 4 maart 1241.
Nadere toelichting
Lees meerJan, proost, en convent van het klooster (van Sint-Marie) te Heinsberg maken bekend aan magister en convent van Sint-Gerlach (te Houthem) dat zij van oudsher verbonden zijn en de gebruikelijke herdenkingsdiensten zullen doen voor de broeders en zusters, zowel geestelijken als leken, van hun gemeenschap, behalve wanneer beiden ingestemd en schriftelijk vastgelegd hebben dat dit te bezwarend en gevaarlijk is.
Origineel
[A]. Niet voorhanden.
Afschriften
[B]. vóór 1735, niet voorhanden, maar bekend uit de rubriek in C. – C. 1735, Maastricht, RHCL, toegangsnr. 14.D003, archief klooster Sint-Gerlach te Houthem, inv. nr. 1 (cartularium) = Privelegien ende register der obligatien en andere erffcontracten des adelijcken cloosters van St. Gerlach, p. 357, onder de rubriek: Copia literarum amplissimi domini Ioannis, prepositi de Heinsbergh, en in de marge: Num. 217, zonder opgave van bezegelingsplaatsen, naar [B].
Uitgave
Niet eerder uitgegeven.
Datering
Aangenomen is dat de bisschoppen van Luik omstreeks 1230 overgegaan zijn van kerststijl naar paasstijl en dat de religieuze instellingen in het bisdom dit enige tijd later hebben gevolgd, zie Camps, ONB I, XXI. Bijgevolg is voor de datering van onderhavige oorkonde het gebruik van de paasstijl verondersteld.
partenaires
donateurs