Bref résumé
Guda (van Rennenberg), abbesse, et le couvent de l'abbaye de Thorn, d'une part, et Jan van Baexem, curé de Thorn, d'autre part, concluent en présence de maître Pieter van Awans, notaire public, un accord concernant les dîmes à Beersel, Thorn, Haler, Stramproy et Baexem et demandent l'approbation et la confirmation de cet arrangement à l'évêque de Liège ; le chapitre de la cathédrale de Liège cosigne à la demande des deux parties.
Texte latin de la charte
Ina nomine Domini, amen.
Reverendo in Christo patri domino Hugoni, Dei gratia Leodiensi episcopo, ac ipsius
vicariis in spiritualibus et omnibus aliis ad quos presentes littere pervenerint, Guda, Dei
patientia abbatissa, totusque conventus monasterii de Thoren, ordinis sancti Benedicti,
Leodiensis dyocesis, necnon Iohannes de Baex, investitus ecclesie parrochialis de Thoren, eiusdem dyocesis, notitiam veritatis cum salute.
Humilis doctrina Magistri humiles instruxit discipulos salem et pacem habere, ut pacis lenitas salem sapientie mulceat et sal sapientie pacis condiat lenitatem.
Eapropter nos iuxta doctrinam Domini pacem perpetuam affectantes et omnem occasionem future discordie repellere a nobis et nostris successoribus cupientes, tenore presentium litterarum pro nobis et nostris successoribus profitemur quod a tempore a quo memoria non existit, nos, abbatissa predicta et alie abbatisse que ante nostra tempora dicto Thorensi monasterio prefuerunt, pacifice possedimus et adhuc pacifice possidemus grossam et minutam decimam antiquam integraliter loci qui dicitur Beersele, apud Itteruortb, appendicium dicte ecclesie de Thoren existentem, et nos etiam abbatissa et conventus predict[i et] nostre predecessores una scilicet cum dicto conventu et nomine conventus ipsius pacifice possedimus a tempore predicto et adhuc possidemus [in] presenti pacifice in villa et territorio de Thoren grossas et minutas decimas antiquas, decimis de locis infrascriptis, videlicet de ter[ris] que dicuntur Kerkelant et de pratis in dicto territorio de Thoren existentibus, de domibus et curtibus ipsorum pratorum, de duodecim bonuariis cum dimidio terre vel circiter agri dicti territorii qui dicitur En der O, in quatuordecim peciis vel circiter existentibus, de quatuor bonuariis cum dimidio ter[re] vel circiter iacentis in quinque peciis vel circiter in agro dicti territorii qui dicitur En den Mershe, de sex bonuariis cum dimidio terre vel [circiter], divisisc in octod peciis vel circiter, iacentibus in agro dicti territorii qui dicitur Thorenueldee, de Ghiselbertif de Palu[de, de] Godefridi quo[ndam dicti] Slaterbeghg, de Philippi dicti de Prato, de Henrici dicti de Cuovoerde trans ampnem et de Heinricih dicti Keyart, domibus et curtibus in villa et territorio de Thoren existentibus dumtaxat exceptis, necnon totam grossam decimam loci de Harlei, apud Iteruortj, integraliter et decimas grossas et antiquas et minutas de Stramprode et de Baex, appendiciis ecclesie parrochialisk de Thoren predicte, et de loco dicto Boskelant, apud Iteruortj, pro duabus partibus, grossa de terris dictis Kerkelant, in Stramprode et in Baex existentibus, minuta de domo et curte Godescalci apud Stramprode, necnon grossa de uno bonuario et dimidio terre iacente in loco predicto de Boskelant decimis exceptis, necnon etiam duas partes grossarum decimarum novalium in tota parrochia dicte ecclesie de Thoren et eius appendiciis, videlicet dek Stramprode, de Baex et de Iteruortj cuius ecclesie de Thoren parrochialis et eius appendiciorum coniunctim. Ius patronatus ad nos, abbatissam predictam, dinoscitur pertinere et quod investitus eiusdem ecclesie parrochialis de Thoren et sui predecessores grossam decimam de terris dictis Kerkelant in territorio de Thoren et appendiciis predictis existentibus, de pratis territorii de Thoren, de domibus et curtibus ipsorum pratorum, de terris superius expressis agrorum predictorum territorii de Thoren et minutam de domibus etiam et curtibus in Thoren supradictis necnon grossas et minutas antiquas de Iteruortb decimas integraliter ac tertiam partem antiquarum grossarum et minutarum decimarum de Stramprode et de Baex et de dicto loco de Boskelant pro tercia parte et totam minutam decimam de domo et curte dicti Godescalci apud Stramprode ac totam decimam grossam de dictis bonis et dimidio in Boskelant necnon terciam partem decimarum novalium dicte parrochie et appendiciorum predictorum, oblationes, mansionarios aliquos et iura alia usque nunc pro sua portione habuerunt et tenuerunt ab antiquo, nisi quod de prato uno, sito in dicto territorio de Thoren, quod Vrombempt nuncupatur, habuerunt et habere consueverunt nomine decime eiusdem meliorem cumulum cumulorum feni dicti prati tantum ad suam electionem, et premissis contenti fuerunt.
Et omnia premissa et singula vera esse nos Iohannes, investitus predictus, pro nobis et nostris successoribus recognoscimus per presentes, protestantes bona predicta que nos et nostri predecessores habuimus et habemus valentia annuatim pro nobis et nostris vicariis quinquaginta libras parvorum Turonenses nigrorum sufficere nobis ad onera parrochialia plenarie supportanda. Consentimusque spontanee nos partes predicte pro nobis et nostris successoribus et amicabiliter componimus et etiam ordinamus quod nos abbatissa et conventus predicti et que nobis sunt in eodem monasterio successure dictas decimas dictorum locorum quas, ut predicitur, habuimus et possidemus, habeamus in posterum et percipiamus pacifice et quiete, ut superius est distinctum; aliis decimis, oblationibus, mansionariis aliquibus et iuribus supradictis nobis, investito, et successoribus nostris reservatis, quibus nos, investitus et successores nostri, debemus esse contenti. Promittimusque nos, partes predicte, ad invicem pro nobis et nostris successoribus, stipulantes fide a nobis prestita corporali, quod premissa omnia et singula observabimus nec una pars alii litem vel controversiam seu questionem movebit in futurum occasione premissorum per se vel alterum, de iure vel de facto, sed omnia et singula supradicta perpetuo firma, grata et rata habebimus et tenebimusl nec contra ea faciemus vel veniemus aliqua ratione vel causa.
Et ut premissa omnia perpetuam obtineant firmitatem supplicamus vobis, reverende
pater domine .. Leodiensis episcope, seu vestris vicariis predictis ut predictam nostram compositionem et ordinationem propter bonum pacis et ad vitanda[m inter] nos et successores
nostros contentionis seu discordie materiam ratificare et confirmare velitis.
In quorum testimonium et mun[imen presentes] litteras per infrascriptum notarium publicum scribi et eius signo consueto signari mandavimus, quibus sigilla nostra duximus appon[enda et eisdem li]tteris sigillum ecclesie Leodiensis ad causas appendi postulamus.
Actum apud Thoren, in aula inferiori domus dicte abbatisse, sub [anno Nativitatis Domini] millesimo ducentesimo nonagesimo nono, indictione duodecima, quarto kalendas iunii, presentibus Ludouico et Ruchero, capell[anis in dicto m]onasterio Thorensi, Wilhelmo de Hers, clerico, et Gerardo dicto Haghem, viro litterato, testibus ad hec vocatis et rogatis.
Et e[go magister] Petrus de Awans, clericus, inperialin publicus auctoritate notarius, predictis professioni, recognitioni, protestationi, consensui, compositio[ni et ord]inationi, promissioni, stipulationi et supplicationi, factis a dictis partibus, unacum dictis testibus interfui, dictas stipulationem et [promissionem] ab eisdem partibus recepi ac de mandato dictorum abbatisse et conventus dicti monasterii de Thoren et dicti Iohannis, investiti dicte parrochialis ecclesie de Thoren, presens publicum instrumentum confeci, cui unacum eorum sigillis et ecclesie Leodiensis ad causas sigillo ab eis postulato, signum meum consuetum apposui rogatus.
Et nos capitulum ecclesie Leodiensis ad [postula]tionem dictorum abbatisse et conventus monasterii de Thoren et dicti Iohannis de Baex, investiti dicte parrochialis ecclesie de Thoren, Leodiensis dyocesis, nobis re[latam] per dictum notarium publicum a nobis ad hoc destinatum, cui fidem adhibemus in hac parte, presenti publico instrumento manu et signo dicti notarii confecto et signato, sigillum ecclesie nostre Leodiensis ad causas unacum eorum sigillis duximus apponendumo.
a vergrote en versierde initiaal A.
b Yttervoirt C.
c iacentis C.
d quinque C.
e Thoerrevelde C.
f Ghiselberti C.
g Slaterbeck C.
h Henrici C.
i Haerle C.
j Ittervoirt C.
k ontbreekt C.
l gecorrigeerd uit tinebimus door schrijfhand A.
m Hage C.
n aldus A, lees imperiali als in C.
o hierna sluitingsteken A.
Traduction en néerlandais
Guda, abdis, en het convent van de abdij van Thorn, alsmede Jan van Baexem, pastoor van de parochiekerk van Thorn, maken aan Hugo, bisschop van Luik, en aan zijn plaatsvervangers bekend dat zij met deze oorkonde verklaren dat Guda en haar voorgangsters in de abdij van Thorn zolang men zich kan heugen en tot nu toe vredig integraal de grote en kleine oude tiend van Beersel bij Ittervoort bezitten, een bestaande bijkerk van de kerk van Thorn, en de grote, kleine en oude tienden in het dorp en het grondgebied van Thorn, uitgezonderd van de gronden die Kerkelant heten en de weiden in het grondgebied van Thorn, uit de huizen en hoeven van die weiden, uit twaalf en een halve bunder, genaamd En der O, bestaand uit veertien percelen, uit vier en een halve bunder akkerland in vijf percelen in de akker van het grondgebied, genaamd En den Mersche, uit zes en een halve bunder in acht percelen, gelegen in de akker van het grondgebied, genaamd Thorenvelde, van Gijsbert de Palude, wijlen Godfried Slaterbegh, Philips de Prato, Hendrik van Covorde over de beek en van Hendrik Keyart, uit de huizen en hoeven in het dorp en het grondgebied van Thorn. Zij bezitten de gehele grote tiend van Haler bij Ittervoort, de grote en oude en kleine tienden van Stramproy en Baexem, bijkerken van de parochiekerk van Thorn, en uit de plaats, genaamd Boskelant, bij Ittervoort, voor twee derden, uitgezonderd de grote tiend uit de gronden, Kerkelant genaamd, te Stramproy en Baexem, de kleine tiend uit het huis en de hoeve van Godschalk te Stramproy alsmede de grote tiend uit anderhalve bunder, liggend in de genoemde plaats Boskelant, alsmede twee derden van de grote novale tienden in de hele parochie van Thorn en haar bijkerken, namelijk van Stramproy, Baexem en Ittervoort, met de parochiekerk van Thorn en haar bijkerken verenigd. Het patronaatsrecht behoort toe aan de abdis van Thorn. De pastoor van de parochiekerk van Thorn en zijn opvolgers hebben en houden van oudsher tot op heden als hun aandeel integraal de grote tiend uit de gronden, Kerkelant genaamd, in het grondgebied van Thorn en de bijbehorende genoemde bijkerken, uit de weiden van het grondgebied van Thorn, uit de huizen en hoeven van die weiden, uit de hierboven vermelde gronden van de voornoemde akkers van het grondgebied van Thorn en ook de kleine tiend uit de hierboven vermelde huizen en hoeven in Thorn en de grote en de kleine oude tienden van Ittervoort geheel, en één derde van de oude grote en kleine tienden van Stramproy en Baexem en uit de genoemde plaats Boskelant voor één derde, en de hele kleine tiend uit een huis en hoeve van Godschalk te Stramproy en de hele grote tiend uit de genoemde goederen en de helft in Boskelant, alsmede één derde van de novale tienden van de genoemde parochie en bijkerken, de giften, zekere hoevenaars en andere rechten, behalve dat zij gewoon zijn naar keuze de betere schoof te hebben van het hooi van het weiland, Vrombempt genaamd, in het grondgebied van Thorn, als dezelfde tiend, en zij waren daarmee tevreden.
En Jan, pastoor van Thorn, heeft voor hem en zijn opvolgers erkend dat dit waar is, waarbij hij openlijk verklaart dat de genoemde goederen die hij en zijn voorgangers hebben ter waarde van 50 pond kleine zwarte Tournoois per jaar, ruim volstaan ter ondersteuning van de parochiale lasten voor hem en zijn plaatsvervangers. Beide partijen zijn vriendschappelijk overeengekomen en bepalen dat abdis en convent van Thorn en degene die na hen in het klooster zullen zijn, de genoemde tienden van de genoemde plaatsen die zij hebben en bezitten ook in de toekomst zullen hebben en vredig heffen, zoals hiervoor onderscheiden. Met de andere tienden, inkomsten, zekere hoevenaars en genoemde rechten die voor de pastoor en zijn opvolgers gereserveerd zijn, moeten Jan en zijn opvolgers tevreden zijn. Beide partijen beloven dat zij alles zullen naleven en hierover geen controverse of betwisting zal worden aangegaan in de toekomst, noch door hen noch door een ander, van rechtswege of feitelijk, maar dat ze alles voor bekrachtigd zullen houden en hiertegen niets zullen doen.
Abdis en convent vragen aan de bisschop van Luik en zijn plaatsvervangers om deze overeenkomst te ratificeren en bevestigen.
Zij hebben dit door een openbaar notaris laten opschrijven en doen publiceren en hebben hun zegels aangehangen, samen met het zegel ten zaken van de kerk van Luik.
Gedaan te Thorn, in de lagergelegen aula van het huis van de abdis, op 29 mei 1299, in aanwezigheid van: Lodewijk en Rutger, kapelaans van de abdij van Thorn, Willem van Hers, clericus, Gerard Haak, geletterd man, hiertoe als getuige gevraagd.
Meester Pieter van Awans, clericus, openbaar notaris, was samen met de genoemde getuigen bij deze overeenkomst, gedaan door beide partijen zoals hiervoor opgesteld, hij heeft de beloftes en bepalingen van de genoemde partijen ontvangen en op bevel van abdis en convent van Thorn én van Jan, pastoor van Thorn, een openbaar instrument opgemaakt, waaraan hun zegels en het zegel ten zaken van de kerk van Luik hing, en hij heeft er zijn notaristeken op aangebracht.
Het kapittel van Luik heeft op verzoek van abdis en convent én van Jan van Baexem, pastoor van Thorn, dit gewaarmerkt openbaar notarieel instrument ook bezegeld met het zegel ten zaken.
Nadere toelichting
Lees meerpartenaires
donateurs
.avif)
